Estacion espacial privada

   
   
   
   
A NASA quere ao sector privado a bordo da Estación Espacial Internacional (ISS). Non é que as empresas estean agora á marxe da actividade en órbita, xa que dominan franxas estratéxicas como os satélites de telecomunicaciones e de observación da Terra, ademais dos lanzadores. Pero as misións con astronautas, o programa tripulado da NASA, aínda que con múltiples contratos coas compañías do sector, foi, ata hai pouco, responsabilidade exclusiva da axencia gobernamental e a nova iniciativa é un paso significativo na estratexia de privatización de actividades espaciais, pasando a axencia de ser operador a cliente. A NASA ten este ano un orzamento de 12.723 millóns de euros, a metade (en términos comparables), do que tiña en 1965, en pleno auxe do programa lunar Apolo, cando a axencia contaba aproximadamente co 4% do orzamento federal, fronte ao 0,5% actual.

Agora as naves automáticas de avituallamiento da ISS, por parte de EE UU, son de empresas privadas que venden os seus servizos á NASA (co apoio e compromiso da propia axencia). Para dentro de tres anos está previsto que tamén os astronautas viaxen nas naves que o dinámico sector empresarial estadounidense está desenvolvendo.

A iniciativa de promoción do uso da ISS para as empresas privadas, para a que se piden propostas de aquí a mediados de xuño, presentouse a semana pasada. ?Axudará a identificar como abrir este laboratorio único ao sector privado por vías mellores e máis prácticas?, dixo William Gerstenmaier, director de Exploración Tripulada e Operacións da NASA. Trátase, segundo explicou, de ?preparar o camiño cara ás instalacións privadas de investigación en microgravedad no futuro?. É dicir, que as seguintes instalacións espaciais serán responsabilidade íntegra das empresas. ?Non creo que haxa outra estación gobernamental?, declarou Gerstenmaier recientemente ante unha comisión parlamentaria estadounidense.
Como atractivo da oferta, a iniciativa recalca que a ISS, que custou uns 110.000 millóns de euros e que cumpriu unha década permanentemente tripulada (unhas 200 persoas estiveron alí), estará en funcionamento polo menos outros 10 anos. A Casa Branca decidiu manter operativa a base ata 2014, o que significa unha prórroga de catro anos respecto ao anterior calendario, aínda pendente de ratificación por parte dos outros socios do programa (sobre todo Rusia, Europa, Xapón e Canadá).

Gerstenmaier, destacou que a investigación en microgravedad é unha contorna ?inalcanzable? na Terra e que das investigacións na ISS ?xa proporcionan beneficios en medicamentos, robótica médica e ciencia de materiais?. Pero a súa utilización está lonxe do cento por cento das súas capacidades: segundo datos da NASA (febreiro de 2014) estase utilizando menos do 84% dos compartimentos de experimentación da parte estadounidense da ISS; o 76% dos compartimentos da unidade Express (para traballos breves) e só o 50% dos dispositivos no exterior listos para facer investigacións. Hai que ter en conta que os artigos científicos con resultados de investigacións na ISS son escasos nas revistas máis prestixiosas.

Coa porta aberta á iniciativa privada na base orbital, a NASA quere reducir os seus custos, animar ao sector nun novo mercado potencial e, segundo manifestan expresamente os seus responsables, dedicarse a maiores retos, como as viaxes a Marte ou a algún asteroide, aínda que non ten aínda para iso un programa propiamente devandito coa abultada financiamento imprescindible para acometer eses obxectivos.

Para o transporte de carga á ISS en naves automáticas a NASA ten asinados acordos con empresas do sector ata 2017: 1.370 millóns de euros para Orbital por oito envíos (un cumprido) e 1.150 millóns para Space X por 12 voos (dos cales realizou xa tres), en ambos casos cunha misión previa de ensaio de atraque na ISS.

En canto aos astronautas, seguirán a mesma pauta de pasar a responsabilidade de operación dos voos ao sector privado para que a NASA actúe como cliente (con todas as súas condicións e requisitos de seguridade). Pero non será ata 2017, cando os homes e mulleres do espazo viaxen nos novos vehículos. Varias empresas están preparando naves tripuladas para viaxar á órbita baixa da ISS, xa sexan cápsulas ou, no caso do Dream Chaser de Sierra Nevada Corporation, un avión para sete astronautas do tipo dos transbordadores espaciais que a NASA xubilou en 2011. Desde entón, e ata que non estean operativas as novas naves, os astronautas da axencia estadounidense teñen que ir e volver á ISS no único transporte tripulado dispoñible, a Soyuz rusas, e por cada pasaxeiro ten que pagar uns 50 millóns de euros.